Vrijwilligerswerk: de onverwachte winst

“Zonder vrijwilligers zou Nederland stilvallen. Maar het échte wonder gebeurt vaak bij wie vrijwilligt.”
Wat is de waarde van vrijwilligerswerk?
Neem even een moment om daarover na te denken voor je verder leest…
En? Wat kwam er in je op? Misschien dacht je aan al die vrijwilligers in de zorg? Bij de voedselbank? Of aan mensen die zich uit pure naastenliefde inzetten voor een ander die het even nodig heeft. Vrijwilligers die nieuwkomers helpen met Nederlands, maatjes van eenzame mensen, huiswerkbegeleiders voor kinderen uit kwetsbare gezinnen. En zo zijn er duizenden voorbeelden van mensen die zich – vrijwillig, onbetaald, maar niet onbelangrijk – inzetten voor een ander. In 2024 zijn dat meer dan 5 miljoen Nederlanders. Zíj houden de samenleving draaiende. Zonder hen zouden talloze sectoren vastlopen. Maar dat is nog maar één kant van de medaille.
De andere kant van de medaille
De waarde van vrijwilligerswerk zit hem net zo veel, als het niet méér is, aan de kant van die vrijwilliger zelf. Zingeving, een reden om uit huis te komen of belastbaarheid opbouwen. Ik neem je graag even mee met wat concrete voorbeelden uit mijn dagelijkse werkpraktijk. In mijn werk als bemiddelaar bij de Vrijwilligerscentrale Amsterdam ontmoet ik dagelijks mensen met heel verschillende achtergronden:
- Vluchtelingen die zich willen verbinden met hun nieuwe thuisland
- Mensen die na een burn-out weer voorzichtig de draad oppakken
- Ouderen die hun dagen weer invulling willen geven
- Mensen die vastzitten in een zinloze kantoorbaan en op zoek zijn naar betekenis
- Jongeren die werkervaring willen opdoen of ontdekken wat bij hen past
Ze komen langs op ons spreekuur om samen te verkennen: wat motiveert hen? Wat willen ze betekenen? En waar komen ze tot hun recht? Samen zoeken we naar een plek die past bij hun talenten, energie en mogelijkheden.
Verhalen van betekenis
Neem Chaima*. Jarenlang zorgde zij liefdevol voor haar ernstig zieke man. In die jaren verloor ze stukje bij beetje niet alleen haar netwerk, maar ook zichzelf. Een jaar geleden overleed hij. Sindsdien probeert ze haar leven opnieuw vorm te geven. “Ik wil weer onder de mensen komen,” zei ze voorzichtig. “Weer iets van mezelf voelen.” Toen we spraken over een vrijwilligersplek die bij haar past, zag ik letterlijk iets oplichten in haar ogen. Hoop. Levenslust. Een reden om weer naar buiten te gaan.
Of neem Hossein*, een Iraanse man van begin veertig. Met zijn gezin woont hij sinds enkele jaren in Nederland. Binnenkort start hij met de opleiding Zorg & Welzijn. Hij wilde graag alvast praktijkervaring opdoen. Ik hielp hem aan een vrijwilligersplek bij een zorginstelling in zijn buurt. Twee weken later stuurde hij me een berichtje: “Ik ben begonnen! Het is echt leuk en iedereen is heel vriendelijk. Ik voel me hier welkom.”
Voor hen is vrijwilligerswerk geen vrijblijvende bijzaak. Het is een brug terug naar zichzelf. Naar de samenleving. Naar betekenis. En zo is vrijwilligerswerk een prachtig middel voor zó veel mensen die – om welke reden dan ook – even aan de zijlijn van de maatschappij staan. De waarde ervan is persoonlijk én maatschappelijk. En ik voel me bevoorrecht om dagelijks te mogen bijdragen aan die verbinding, tussen mensen en mogelijkheden, tussen levens en levenslust.
Hopelijk heeft dit pleidooi jouw kijk op vrijwilligerswerk verdiept. Ben je nieuwsgierig geworden? Naar vrijwilligerswerk of naar hoe je iets kunt betekenen – voor een ander of voor jezelf?
Je mag me altijd bellen.
Jelle
Bemiddelaar Vrijwilligers Centrale Amsterdam
06-34030720
j.guijt@vca.nu
* Deze namen zijn gefingeerd