Baas van het vuur

Hans is ‘ovenist’, een eeuwenoud ambacht waarbij het draait om temperatuur, hout, vocht en vlammen. Drie dagen in de week stookt hij op verschillende plekken in Amsterdam de oven op, waarna buurtbewoners hun brood bakken. “Ik ben zo op een hele positieve manier bezig en ik ontmoet interessante mensen.” 

Stadskas Buurttuinen van Toorop in Amsterdam Nieuw-West baadt in de zon als ik aan kom fietsen. Een beetje verlaten zit Hans aan de picknicktafel op me te wachten. Iedere woensdag is hij hier te vinden en bestiert dan de prachtige ambachtelijk gebouwde houtoven. Vroeg in de ochtend brengt hij de oven op de perfecte temperatuur voor de buurtbewoners, die dan met hun emmertje met deeg aankomen. In de Kas worden de laatste kneedwerkzaamheden verricht en dan “schiet” Hans de broden de oven in. “Ik heb ochtenden dat ik wel tien tot twaalf Marokkaanse en Turkse dames heb die met hun eigen emmer deeg komen en, heel leuk, op verschillende manieren brood staan te bakken.”

Een eeuwenoude traditie herleeft

Hij legt uit dat de Marokkaanse en Turkse manier van brood bakken heel anders is dan de Hollandse. Niet alleen bakken ze op de ovenvloer platte broden, maar ook de warmteregulatie luistert nauw. Specialistenwerk dus. Het gemeenschappelijk bakken van brood was (en is) in delen van Marokko en Turkije heel gebruikelijk. Maar ook in Nederland werd tot diep in de 19^de eeuw nog gemeenschappelijk gebakken in “bakhuisjes”. Het waren centra van de gemeenschap, waar tijdens het bakken heel wat afgebabbeld werd. De Kas, als onderdeel van de Tuinen van Toorop, vervult een vergelijkbare functie: ontmoetingsplek voor de buurt. Er is ook een ruimte voor koffie, taart en praatjes. En, eenmaal per week een maaltijd voor een zeer schappelijk prijsje. Wanneer het nodig is springt Hans hier ook wel eens bij. In ieder geval is hij er vaak aan de maaltijd te vinden, lekker en gezellig.

Van HR-adviseur tot buurtbakker

Hans was niet altijd ovenist of bakker. Tot zijn pensionering was hij actief als HR-adviseur. Hij liep tegen het oven-leven aan toen op zijn volkstuincomplex Lissabon een oven werd geïnstalleerd. Prachtig, maar niemand kon er mee overweg. Hans is toen in de leer gegaan bij bakkerij de Eenvoud in een buurthuis in Amsterdam Geuzenveld. Daar staat een identieke oven. Hij was een goede leerling; ze wilden hem niet meer kwijt. “Nou, daar ben ik dus nooit meer weggegaan. Iedere dinsdag bak ik daar.” Ook daar komen de buurtbewoners met het deeg dat in de door hem gestookte oven wordt gebakken. “Als ze niets te bakken hebben is het ook niet erg, want wij zorgen altijd dat er voldoende bolletjes gemaakt zijn.”

Vuur en vriendschap

Drie dagen in de week is Hans ‘baas van het vuur’ en geniet daar volop van! “Wat voor mij het belangrijkste is, is dat ik hierdoor een groot netwerk heb opgebouwd, interessante mensen waar ik ook buiten het vrijwilligerswerk mee praat of eens een lunch mee heb…ik ben zo op een hele positieve manier bezig, waarbij ik ook bij andere mensen voel dat ze het fijn vinden dat ik het doe voor ze. Het is voor mij een fijne manier om de dagen die anders minder gevuld zouden zijn door te brengen.” Wel heeft hij zich voorgenomen om vóór zijn tachtigste (over twee jaar) opvolgers te hebben gevonden. Maar tot die tijd: “al zouden ze zeggen: wil je vijf dagen komen….”

Ook interesse in vrijwilligerswerk?

Kies iets uit dat bij je past. In onze online vacaturebank van Vrijwilligers Centrale Amsterdam vind je 1001 mogelijkheden. Of ga eens vrijblijvend langs bij één van de spreekuren.

Foto’s: Marcel Jansen
Piet Renooy